To już trzecia wygrana naszych Klientów z Santander Consumer Bank, licząc dwa zapadłe wcześniej korzystne dla kredytobiorców wyroki, gdzie finalnie ustalono nieważność umowy kredytu (wyrok SO we Wrocławiu z dnia 30.09.2022 r., sygn. XII C 896/21 i wyrok SA we Wrocławiu z dnia 22.06.2023 r., sygn. I ACa 2403/22).
Okazuje się, że jednak do trzech razy sztuka, ponieważ Santander Consumer Bank doczekał się kolejnej przegranej (wyrok SO Wrocław z 22.01.2025 r., sygn. I C 2535/23, SSO Marcin Śmigiel).
Sprawa wynikła z nierzetelnego zachowania banku, który odmówił dobrowolnej zapłaty po przegranym przez siebie procesie o ważność umowy kredytu.
Zgodnie z praktyką Kancelarii, niezwłocznie po prawomocnym ustaleniu nieważności umowy przez sąd, przystąpiliśmy do rozliczeń z bankiem, składając oświadczenie o potrąceniu należności Klientów z należnością banku. W związku z tym, że w okresie kilkunastoletniej spłaty kredytu, kredytobiorcy uiścili na rzecz banku w sumie kwotę wyższą aniżeli wypłacił tytułem kredytu bank, do wyrównania na rzecz Klientów pozostała nadwyżka. Zazwyczaj w takiej sytuacji banki realizują płatności, nie chcąc narazić się na egzekucję komorniczą (gdy świadczenie objęte jest prawomocnym wyrokiem), albo kolejny spór sądowy. Santander Consumer Bank zignorował jednak dokonane potrącenie, co wywołało konieczność złożenia w imieniu Klientów nowego pozwu o zapłatę.
Sąd Rejonowy Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu, do którego pierwotnie złożono pozew o zapłatę w postępowaniu upominawczym, w dniu 18.09.2023 r. wydał nakaz zapłaty.
Bank w sprzeciwie od wydanego nakazu zapłaty wywiódł powództwo wzajemne, domagając się zapłaty od Klientów tzw. wynagrodzenia za korzystanie z kapitału lub kwoty tytułem waloryzacji kapitału kredytu, tudzież urealnienia kapitału kredytu. Co istotne, bank nadal nie wyjaśnił, dlaczego odmówił Klientom zapłaty niewątpliwie przysługujących im świadczeń.
Z uwagi na wartość żądania banku wywiedzionego w ramach pozwu wzajemnego, Sąd Rejonowy stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu.
Co wymaga podkreślenia, sprzeciw banku wraz z powództwem wzajemnym, został wniesiony w październiku 2023 r., a więc po wydaniu kluczowego wyroku TSUE w sprawie C-520/21 (15.06.2023 r.), w którym odmówiono bankom prawa do dochodzenia od kredytobiorców dodatkowych rekompensat, wykraczających poza nominalną wysokość wypłaconego kredytu. Także po wydaniu kolejnych orzeczeń, utrzymujących i precyzujących tę linię (post. TSUE z 11.12.2023 r., C-28/22, post. TSUE z 12.01.2024 r. C-488/23, uchwała całego składu Izby Cywilnej SN z 25.04.2024 r., III CZP 25/22), bank podtrzymywał swoje roszczenia.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu w wyroku z dnia 22.01.2025 r. zasądził dochodzoną na rzecz Klientów nadwyżkę i obciążył bank kosztami procesu.
Co do powództwa wzajemnego banku, Sąd Okręgowy oddalił je w całości (zarówno główne jak i ewentualne). Nadto, Sąd wskazał, iż zarzut potrącenia banku był bezskuteczny, ponieważ bankowi nie przysługują jakiekolwiek roszczenia wykraczające ponad kapitał udzielonego kredytu. Sąd wskazał, iż nie rozumie konstrukcji roszczenia banku o „koszt uzyskania finansowania” i dodał, że podziela stanowisko wyrażone w orzecznictwie TSUE, które neguje wszelkie roszczenia restytucyjne banków, które wykraczają poza kapitał udzielonego kredytu.
Tego sporu można było uniknąć, gdyby tylko bank zachował się równie uczciwie, jak Klienci Kancelarii i rozliczył się z nienależnych świadczeń niezwłocznie po przegranym przez siebie procesie o ważność umowy kredytu. Tymczasem wygenerowano kolejne zbędne postępowanie, które co prawda zakończyło się pozytywnie dla Klientów Kancelarii, ale tylko dlatego, że bank – ponownie – całkowicie nie miał racji.
Biorąc pod uwagę działania Santander Consumer Bank w analogicznych sprawach, spodziewamy się apelacji banku.
Sprawę prowadzą:
Michał Przybylak, radca prawny
Adam Pelczar, aplikant radcowski
