Wyrok TSUE w sprawie C-28/22 z dnia 14.12.2023 r.
W prostych słowach:
– roszczenie banku o zwrot kapitału kredytu przedawnia się najpóźniej od chwili zakwestionowania umowy przez kredytobiorcę,
– bank nie jest od tego, by weryfikować czy konsument jest świadomy skutków nieważności
– bank nie może korzystać z zarzutu zatrzymania, jeśli powoduje to utratę odsetek przez konsumenta za czas trwania sporu.
Wyrok stanowi dopełnienie wyroku TSUE z 7.12.2023, C-140/22 w kwestii odsetek należnych kredytobiorcom za czas trwania sporów, które są przewlekane przez banki.
Trybunał orzekł:
1) Dyrektywa 93/13 stoi na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą termin przedawnienia roszczeń banku wynikających z nieważności umowy kredytu rozpoczyna bieg dopiero od dnia, w którym staje się ona trwale bezskuteczna, podczas gdy termin przedawnienia roszczeń tego konsumenta wynikających z nieważności tej umowy rozpoczyna bieg w chwili, w której dowiedział się on lub powinien dowiedzieć się o nieuczciwym charakterze warunku powodującego tę nieważność.
2) Dyrektywa 93/13 nie stoi na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą na przedsiębiorcy, który zawarł umowę kredytu hipotecznego z konsumentem, nie spoczywa obowiązek sprawdzenia, czy konsument ten ma wiedzę o skutkach usunięcia nieuczciwych warunków zawartych w tej umowie lub o niemożności zachowania mocy wiążącej owej umowy w przypadku usunięcia tych warunków.
3) Dyrektywy 93/13 stoi na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą, w sytuacji gdy umowa kredytu hipotecznego zawarta przez przedsiębiorcę z konsumentem nie może już pozostać wiążąca po usunięciu nieuczciwych warunków zawartych w tej umowie, przedsiębiorca ten może powołać się na prawo zatrzymania umożliwiające mu uzależnienie zwrotu świadczeń otrzymanych od tego konsumenta od przedstawienia przez niego oferty zwrotu świadczeń, które sam otrzymał od tego przedsiębiorcy, lub gwarancji zwrotu tych ostatnich świadczeń, jeżeli wykonanie przez tego samego przedsiębiorcę tego prawa zatrzymania powoduje utratę przez rzeczonego konsumenta prawa do uzyskania odsetek za opóźnienie od momentu upływu terminu nałożonego na danego przedsiębiorcę do wykonania zobowiązania umownego po tym, jak przedsiębiorca ten otrzyma wezwanie do zwrotu świadczeń zapłaconych jemu w wykonaniu tej umowy.