Wyrokiem z dnia 5.11.2024 r., Sąd Rejonowy w Kłodzku (SSR Grzegorz Kuriata), w sprawie o sygn. akt I C 718/24 zasądził na rzecz Klientów Kancelarii dochodzoną kwotę stanowiącą nadwyżkę ponad wypłacony kapitał kredytu.

Sprawa wynikła z nierzetelnego zachowania banku, który odmówił dobrowolnej zapłaty po przegranym przez siebie procesie o ważność umowy kredytu (EKSTRALOKUM z z października 2007 r.). Zgodnie z praktyką Kancelarii, niezwłocznie po prawomocnym ustaleniu nieważności umowy przez sąd, przystąpiliśmy do rozliczeń z bankiem, składając oświadczenie o potrąceniu należności Klientów z należnością banku. W związku z tym, że w okresie kilkunastoletniej spłaty kredytu, kredytobiorcy uiścili na rzecz banku w sumie kwotę wyższą aniżeli wypłacił im tytułem kredytu bank, do wyrównania na rzecz Klientów Kancelarii pozostała nadwyżka. Zazwyczaj w takiej sytuacji banki realizują płatności, nie chcąc narazić się na egzekucję komorniczą (gdy świadczenie objęte jest prawomocnym wyrokiem), albo kolejny spór sądowy. Santander Bank Polska zignorował jednak dokonane potrącenie, co wywołało konieczność złożenia w imieniu Klientów nowego pozwu o zapłatę. Bank w ramach odpowiedzi na pozew wywiódł powództwo wzajemne, domagając się zapłaty od Klientów kwoty tytułem waloryzacji kapitału kredytu, a także uznał powództwo co do części kwoty (przewyższającej żądaną waloryzację), w tym zakresie cofnięto pozew. Co istotne, bank nadal nie wyjaśnił, dlaczego odmówił Klientom zapłaty niewątpliwie przysługujących im świadczeń.

Pozew wzajemny banku został wniesiony w sierpniu 2024 r., a więc po wydaniu kluczowego wyroku TSUE w sprawie C-520/21 (15.06.2023 r.), w którym odmówiono bankom prawa do dochodzenia od kredytobiorców dodatkowych rekompensat, wykraczających poza nominalną wysokość wypłaconego kredytu. Także po wydaniu kolejnych orzeczeń, utrzymujących i precyzujących tę linię (post. TSUE z 11.12.2023 r., C-28/22, post. TSUE z 12.01.2024 r. C-488/23, uchwała całego składu Izby Cywilnej SN z 25.04.2024 r., III CZP 25/22) bank wywiódł swoje roszczenia z tytułu waloryzacji.

Sąd uznał roszczenia Klientów Kancelarii w całości za zasadne, umorzył postępowanie w zakresie cofniętego w części powództwa, a także oddalił powództwo banku o waloryzację oraz obciążył bank w całości kosztami procesu.

W ustnych motywach rozstrzygnięcia, Sąd Rejonowy wskazał, iż jak najbardziej podziela stanowisko Sądu I i II instancji co do tego, że umowa jest nieważna, a w związku z tym konieczne było rozliczenie nienależnych świadczeń. Roszczenie Klientów Kancelarii określił, jako „absolutnie” zasadne. Sąd Rejonowy wskazał, iż roszczenie zostało określone prawidłowo i podkreślił, że sposób zarachowania kwoty wypłaconej przez bank również na poczet odsetek był zgodny z przepisami prawa.

Powództwo wzajemne banku Sąd uznał zaś za absolutnie niezasadne oraz niesprawiedliwe, wskazując, iż jak najbardziej podziela on stanowisko TSUE i Sądu Najwyższego, zgodnie z którym bank nie może żądać od kredytobiorców jakichkolwiek roszczeń wykraczających poza kapitał wypłaconego kredytu. Sąd podkreślił, iż sankcja wobec banku musi być odstraszająca i bolesna, by przedsiębiorca zmienił swoje nastawienie do konsumentów.

Sporu można było uniknąć, gdyby tylko bank zachował się równie uczciwie jak Klienci Kancelarii i rozliczył się z nienależnych świadczeń niezwłocznie po przegranym przez siebie procesie o ważność umowy kredytu. Tymczasem wygenerowano kolejne zbędne postępowanie, które co prawda zakończyło się nadzwyczaj szybko, ale dlatego, że bank – ponownie – całkowicie nie miał racji.

Pozew został złożony w lipcu 2024 r.
Wyrok jest nieprawomocny.

Sprawę prowadzą:
Agnieszka Osowiecka – Wasiak, radca prawny
Adam Pelczar, aplikant radcowski