PRAWOMOCNA nieważność spłaconej umowy kredytu z listopada 2007 r. dawnego Deutsche Bank PBC (aktualnie Deutsche Bank Polska) - wyrok SO Poznań z 29.07.2022 r.
Nieważność (przesłankowa) spłaconej umowy kredytu zawartej z d. Deutsche Bank PBC (Deutsche Bank Polska) w listopadzie 2007 r. – wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z 29.07.2022 r.
Wyrokiem z dnia 29.07.2022 r., Sąd Okręgowy w Poznaniu (SSO Magdalena Ławrynowicz), w sprawie o sygn. akt XVIII C 1889/20 stwierdził przesłankowo, że umowa kredytu denominowanego do CHF zawarta z dawnym Deutsche Bank PBC (obecnie Deutsche Bank Polska S.A.) jest NIEWAŻNA i zasądził od banku na rzecz Klientów Kancelarii zwrot wpłaconych bankowi środków, jako nienależnych.
Sprawa dotyczyła kredytu spłaconego przedterminowo w 2016 r. W związku z tym, w sprawie wywiedzione zostało powództwo o zapłatę, po uprzednim potrąceniu wypłaconego przez bank kapitału kredytu (jako nienależnego świadczenia). W efekcie, zasądzona została nadwyżka uiszczona na rzecz banku przez kredytobiorców ponad otrzymany kapitał.
W ustnym uzasadnieniu, Sąd wskazał, że umowa była od początku nieważna, a świadczenia ustalone w sposób niejednoznaczny i uzależniony wyłącznie od decyzji banku, a powodowie nie zostali należycie poinformowani o ryzyku walutowym. Dodatkowo, po wyeliminowaniu warunku walutowego, nie jest możliwe ustalenie kwoty kredytu.
Pozew został wniesiony w październiku 2020 r.
Wyrok jest PRAWOMOCNY.
Apelacja banku została w całości oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 24.05.2024 r. sygn. akt I ACa 113/23.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
PRAWOMOCNA nieważność (przesłankowa) spłaconej umowy kredytu multiPlan z sierpnia 2005 r. dawnego BRE Bank (aktualnie mBank) - wyrok SO Świdnica z 27.07.2022 r.
Nieważność (przesłankowa) spłaconej umowy kredytu „MultiPlan” zawartej z d. BRE Bank (mBank) w sierpniu 2005 r. – wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z 27.07.2022 r.
Wyrokiem z dnia 27.07.2022 r., Sąd Okręgowy w Świdnicy (SSO Donata Nowocień – Pluta), w sprawie o sygn. akt I C 1240/20 stwierdził przesłankowo, że umowa kredytu indeksowanego do CHF typu „multiPlan” zawarta z dawnym BRE Bank (obecnie mBank S.A.) jest NIEWAŻNA i zasądził od banku na rzecz Klientów Kancelarii zwrot wpłaconych bankowi środków, jako nienależnych.
Pierwotnie w sprawie wywiedzione zostało powództwo o ustalenie i zapłatę, ale w toku sporu upłynął termin na jaki została zawarta umowa kredytu. W związku z tym, Kancelaria ponownie dokonała przeliczenia nienależnych świadczeń, następnie potrącając wypłacony przez bank kapitał kredytu (jako nienależne świadczenie), a w konsekwencji – dokonano modyfikacji powództwa. Skutkowało to zasądzeniem różnicy wzajemnych świadczeń, czyli nadwyżki uiszczonej na rzecz banku przez kredytobiorców ponad otrzymany kapitał. W pozostałym zakresie, Sąd umorzył postępowanie i obciążył bank w całości kosztami procesu.
Niestety, postępowanie było wiele miesięcy zawieszone ze względu na zapowiedzianą uchwałę Sądu Najwyższego, której nie ma do chwili obecnej. Dodatkowo, na czas trwania postępowania wpłynęło przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, na bardzo szeroką tezę, uwzględniającą wnioski obydwu stron, ale finalnie zupełnie nieprzydatną dla rozstrzygnięcia.
W ustnym uzasadnieniu, Sąd wskazał, że umowa była od początku nieważna, a świadczenia ustalone w sposób niejednoznaczny i uzależniony wyłącznie od decyzji banku. Dodatkową wadą umowy było uprawnienie do arbitralnych zmian oprocentowania (tzw. stary portfel mBank). Powodowie zaś, działali w zaufaniu do pośrednika kredytowego i banku, oczekując od tych podmiotów profesjonalizmu i uczciwości. Bank jednak zaoferował umowę nieuczciwą i nieekwiwalentną, a także nie poinformował wcale o ryzyku walutowym.
Pozew został wniesiony w sierpniu 2020 r.
Wyrok jest PRAWOMOCNY.
Apelacja banku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 11.01.2023 r. (sygn. akt: I ACa 1878/22).
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
Nieważność umowy kredytu Własny Kąt Hipoteczny z lutego 2006 r. zawartej z PKO BP - wyrok SO Koszalin z 25.07.2022 r.
Nieważność umowy kredytu Własny Kąt Hipoteczny z lutego 2006 r. zawartej z PKO BP – wyrok SO Koszalin z 25.07.2022 r.
Kolejna nieważność umowy kredytu denominowanego Własny Kąt Hipoteczny zawartej z PKO BP S.A. w lutym 2006 r. – wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie z 25.07.2022 r.
Wyrokiem z dnia 25.07.2022 r., Sąd Okręgowy w Koszalinie (SSO Barbara Krzemianowska), w sprawie o sygn. akt I C 623/19 ustalił, że umowa kredytu denominowanego Własny Kąt Hipoteczny jest NIEWAŻNA i zasądził od banku na rzecz Klienta Kancelarii zwrot wpłaconych bankowi środków, jako nienależnych z odsetkami ustawowymi od momentu przedsądowego wezwania banku do zapłaty.
W ustnym uzasadnieniu Sąd stwierdził, że główną przyczyną nieważności umowy był brak oznaczenia kwoty kredytu, gdyż powódka nie mogła dowiedzieć się ile środków otrzyma od banku w złotych. Cieszy również fakt zauważenia przez Sąd niezgodności umowy z naturą stosunku zobowiązaniowego, z powołaniem się w tym względzie na niedawną uchwałę SN w sprawie III CZP 40/22. Niezależnie oczywiście Sąd przyznał, że w umowie znajdowały się klauzule niedozwolone.
Pozew został wniesiony w grudniu 2019 r.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Michał Przybylak
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
Wykreślenie hipoteki - wykonanie wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu EKSTRALOKUM d. Kredyt Banku (postanowienie Sądu Rejonowego w Lubinie)
Wykreślenie hipoteki zabezpieczającej umowę kredytu zawartej z dawnym Kredyt Bankiem (aktualnie Santander Bank Polska), której nieważność została prawomocnie ustalona przez SO Legnica.
Tak wygląda wykonanie wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu.
Sąd Rejonowy w Lubinie w dniu 4.07.2022 r. uwzględnił wniosek przygotowany przez Kancelarię i wykreślił z księgi wieczystej nieruchomości hipotekę zabezpieczającą nieważny kredyt „frankowy”.
Natomiast oczekując na łaskę banku – hipoteka widniałaby w księdze do dzisiaj. Bank zignorował wezwania Kancelarii o wydanie zgody.
W ten sposób, po uzyskaniu prawomocnego wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu, kończy się kolejny etap sporu z bankiem.
Wyrok I instancji (SO Legnica) zapadł 20.12.2019 r.
Wyrok II instancji (SA Wrocław) zapadł 17.05.2022 r.
PRAWOMOCNA nieważność umowy kredytu z lutego 2007 r. dawnego Deutsche Bank PBC (aktualnie Deutsche Bank Polska) - wyrok SO Wrocław z 21.07.2022 r.
Nieważność umowy kredytu zawartej z d. Deutsche Bank PBC w lutym 2007 r. – wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 21.07.2022 r.
Wyrokiem z dnia 21.07.2022 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SSO Jolanta Malik), w sprawie o sygn. akt XII C 209/20 ustalił, że umowa kredytu denominowanego do CHF zawarta z dawnym Deutsche Bank PBC (obecnie Deutsche Bank Polska S.A.) jest NIEWAŻNA i zasądził od banku na rzecz Klienta Kancelarii zwrot wpłaconych bankowi środków, jako nienależnych.
W zwięzłym ustnym uzasadnieniu, Sąd wskazał, że klauzula denominacyjna jest nieuczciwa, a po jej usunięciu, nie jest możliwe wykonywanie umowy, sama umowa zaś nie określa kwoty kredytu.
Pozew został wniesiony w lutym 2020 r.
Wyrok jest PRAWOMOCNY w zakresie ustalenia, zaś w części zasądzającej został uwzględniony zarzut zatrzymania podniesiony przez bank. Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu został wydany w dniu 26.07.2023 r., sygn. I ACa 2464/22.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
PRAWOMOCNA nieważność umowy kredytu mPlan z listopada 2007 r. dawnego BRE Bank (aktualnie mBank) - wyrok SO Wrocław z 13.07.2022 r.
Aktualizacja:
wskutek złożonej przez Kancelarię apelacji, wyrok został zmieniony i ustalona została nieważność umowy kredytu – wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 15.06.2023 r., sygn. I ACa 1647/22.
Częściowa bezskuteczność („odfrankowienie”) umowy kredytu „mPlan” zawartej z d. BRE Bank w listopadzie 2007 r. – wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 13.07.2022 r.
Wyrokiem z dnia 13.07.2022 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SSO Anna Strzebinczyk – Stembalska), w sprawie o sygn. akt I C 419/20 ustalił, że postanowienia zawarte w § 1 ust. 3, § 1 ust. 3A, § 3 ust. 3, § 7 ust. 1, § 11 ust. 5 w zw. z § 11 ust. 1, § 13 ust. 6, § 16 ust. 3, § 29 ust. 1 umowy kredytu indeksowanego typu „mPlan” zawartej z dawnym BRE Bank (obecnie mBank S.A.) są BEZSKUTECZNE i nie wiążą powodów oraz zasądził od banku na rzecz Klientów Kancelarii nadpłatę, stanowiącą różnicę pomiędzy ratami pobranymi, a ratami należnymi obliczonymi z pominięciem postanowień uzależniających wysokość rat od kursu CHF.
Pozew został wniesiony w marcu 2020 r.
Wyrok zapadł na posiedzeniu niejawnym po odebraniu ostatecznych stanowisk stron na piśmie.
Po uzyskaniu pisemnego uzasadnienia, rozważana będzie apelacja od wyroku, a to z uwagi na oddalenie żądania głównego – ustalenie nieważności umowy kredytu w całości.
Kancelaria stoi na stanowisku, że wyeliminowanie z umowy kredytu klauzuli walutowej, skutkuje nieważnością umowy, gdyż klauzula ta wraz z zaszytym w niej ryzykiem kursowym, jest charakterystyczna dla umowy kredytu „frankowego” i uzasadnia powiązanie stawki oprocentowania ze stawką LIBOR (aktualnie Saron). Jej usunięcie, równoznaczne jest z tak daleko idącym przekształceniem umowy, iż należy ją uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze, choćby nadal chodziło tu tylko o inny podtyp czy wariant umowy kredytu.
Oznacza to, że po wyeliminowaniu tego rodzaju klauzul, utrzymanie umowy o charakterze zamierzonym przez strony nie jest możliwe, co przemawia za jej całkowitą nieważnością (bezskutecznością). Należy także zwrócić uwagę, że jak wynika z wyroku TSUE z 3.10.2019 r. (C-260/18, Dziubak), w takiej sytuacji decydujące znaczenie w kwestii, czy należy stwierdzić nieważność umowy, czy też uznać, że umowa powinna obowiązywać nadal bez niedozwolonych klauzul umownych, ma wola konsumenta. W niniejszej sprawie zaś, powodowie jednoznacznie podnosili zarzut nieważności umowy, składając również stosowne oświadczenie na rozprawie.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
PRAWOMOCNA nieważność umowy kredytu mPlan z września 2008 r. dawnego BRE Bank (aktualnie mBank) - wyrok SA Poznań z 27.06.2022 r.
Prawomocna NIEWAŻNOŚĆ umowy w sprawie p-ko mBank (Umowa kredytu „mPlan” z września 2008 r.) – wygrana Klientów Kancelarii w Sądzie Apelacyjnym w Poznaniu – wyrok z dnia 27.06.2022 r.
Wyrokiem z dnia 27.06.2022 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny i Własności Intelektualnej (SSA Małgorzata Gulczyńska, SSA Karol Ratajczak – spr., SSA Maciej Rozpędowski), w sprawie o sygn. akt I ACa 257/21 – orzekając na posiedzeniu niejawnym, oddalił apelację mBank od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu XII Wydział Cywilny (SSO Maria Prusinowska) z dnia 28.12.2020 r., sygn. akt XII C 1914/18.
Wcześniej, wyrokiem Sądu I instancji ustalone zostało w sentencji, że Umowa kredytu „mPlan” zawarta we wrześniu 2008 r. z ówczesnym BRE Bankiem (aktualnie mBank) – jest nieważna. Nadto, zasądzone zostały wszystkie dochodzone kwoty, zgodnie z teorią dwóch kondykcji. Wyrok zapadł na rozprawie, po ponad 2 latach sporu.
Sąd Apelacyjny oddalił apelację banku, zasądził na rzecz Klientów koszty procesu w postępowaniu apelacyjnym i jednocześnie uwzględnił zarzut zatrzymania kwoty stanowiącej równowartość wypłaconego kredytu. Niezależnie od oceny Kancelarii dotyczącej zarzutu zatrzymania, zasądzony zostały odsetki od chwili złożenia pozwu październik 2018 r.) do czasu podniesienia przez bank zarzutu zatrzymania (październik 2021 r.). Okoliczność ta pozostaje bez wpływu na fakt, że umowa jest nieważna, a kredytobiorcy zostali uwolniony od toksycznego produktu i długu, a także mają do odzyskania nadwyżkę ponad otrzymany kapitał kredytu.
Wyrok Sądu Apelacyjnego zapadł po prawie 1,5 roku postępowania w II instancji i kilku rozprawach apelacyjnych.
WYROK JEST PRAWOMOCNY.
Pozew został złożony w październiku 2018 r.
Aktualnie, Kancelaria przystępuje do rozliczenia kapitału kredytu (zwrotu świadczenia wzajemnego), a także uzyskania kwitu mazalnego na potrzeby wykreślenia hipoteki.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka-Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
PRAWOMOCNA nieważność umowy kredytu Własny Kąt Hipoteczny z czerwca 2008 r. zawartej z PKO BP - wyrok SO Wrocław z 24.06.2022 r.
Kolejny WAŻNY i PRECEDENSOWY wyrok, w którym kolejny sąd w PEŁNI zabezpieczył interesy kredytobiorcy, udzielając – w drodze ustalenia – kompleksowej ochrony przed bezprawnymi roszczeniami banku o tzw. wynagrodzenie za korzystanie z kapitału, w związku z nieważnością umowy kredytu.
Bankowi nie należy się NIC, poza zwrotem kwoty kapitału kredytu i wynika to z sentencji wyroku.
Ten wyrok cieszy tym bardziej, że to prawdopodobnie pierwsze takie rozstrzygnięcie we wrocławskim Sądzie Okręgowym !
Wyrokiem z dnia 24.06.2022 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SSO Ewa Rudkowska – Ząbczyk), w sprawie o sygn. akt XII C 48/19 ustalił, że:
1. umowa kredytu denominowanego Własny Kąt Hipoteczny zawarta z PKO BP w czerwcu 2008 r., jest NIEWAŻNA,
2. NIE ISTNIEJE pomiędzy kredytobiorcą a bankiem stosunek prawny, na podstawie którego kredytobiorca byłby zobowiązany do świadczenia na rzecz banku ponad zwrot świadczenia otrzymanego od banku w wykonaniu nieważnej umowy kredytu
3. zasądził od banku na rzecz Klienta Kancelarii zwrot wpłaconych bankowi środków, jako nienależnych.
Istotne w sprawie jest to, że Sąd dostrzegł potrzebę udzielenia KOMPLEKSOWEJ OCHRONY na rzecz Klienta Kancelarii i uwzględnił powództwo ustalające w zakresie w jakim zostało ono rozszerzone w listopadzie 2021 r., gdy Kancelaria powzięła wiedzę o składanych przez banki pozwach o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału i zwrot kapitału. Warto wskazać, że w tej sprawie bank co prawda nie wystąpił z pozwem wobec kredytobiorców, ale zostało wykazane przez Kancelarię, że bank pozywa innych kredytobiorców, a także informuje o takich zamiarach w przestrzeni publicznej. W związku z tym wykazywano, że istnieje realne ryzyko złożenia takiego pozwu również wobec tych konkretnych kredytobiorców. Zachodziła zatem potrzeba kompleksowego rozstrzygnięcia kwestii, jakie wiążą się nieważnością umowy kredytu, w szczególności co do zakresu rozliczeń stron i ich tytułu, a także potencjalnych roszczeń banku (niezależnie od braku podstaw prawnych do ich konstruowania przez banki). W efekcie, wyrok eliminuje niepewność co do istnienia innego stosunku prawnego, będącego źródłem innych świadczeń stron, aniżeli zwrot rzeczywiście dokonanych nienależnie świadczeń pieniężnych w wykonaniu nieważnej umowy. Jednym słowem, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego z 1964 r., strony mają sobie zwrócić to, co sobie świadczyły i NIC WIĘCEJ, a bankowi NIE NALEŻY SIĘ ŻADNE DODATKOWE ŚWIADCZENIE.
Tym samym, wyrok stanowi wyraz wypełnienia celów Dyrektywy 93/13 i usuwa niepewność po stronie kredytobiorcy co do zakresu rozliczeń z bankiem wskutek ustalenia nieważności umowy kredytu.
Co wymaga zauważenia, nadal wyrok jest odosobniony (pomimo, że w takiej formule uzyskany przez Kancelarię po raz trzeci w przeciągu trzech tygodni – po wyrokach SO Poznań z 7.06.2022 r. oraz SO Bielsko – Biała z 15.06.2022 r. w sprawach p-ko Bank Millennium), gdyż sądy co do zasady nie dostrzegają potrzeby udzielenia takiej ochrony w sytuacji, gdy bank jeszcze nie pozwał kredytobiorców i oddalają powództwo w tym szerszym zakresie, ustalając oczywiście nieważność umowy.
Pozew został wniesiony w styczniu 2019 r.
W sprawie odbyły się cztery rozprawy, a dwie kolejne zostały odwołane.
W sprawie został złożony wniosek o sprostowanie omyłki w sentencji wyroku – umowa została zawarta w 2008 r. (a nie w 2006 r.).
Wyrok jest PRAWOMOCNY w zakresie ustalenia nieważności umowy kredytu.
Apelacja banku została uwzględniona w zakresie szerszego ustalenia oraz zapłaty (saldo): wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26.09.2024 r., sygn. akt I ACa 992/23.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
PRAWOMOCNY wyrok ustalający nieważność umowy kredytu zawartej w lipcu 2007 r. z Bankiem Millennium - wyrok SO Bielsko - Biała z 15.06.2022 r.
Kolejny WAŻNY i PRECEDENSOWY wyrok, w którym kolejny sąd w PEŁNI zabezpieczył interesy kredytobiorcy, udzielając – w drodze ustalenia – kompleksowej ochrony przed bezprawnymi roszczeniami banku o tzw. wynagrodzenie za korzystanie z kapitału, w związku z nieważnością umowy kredytu.
Bankowi nie należy się NIC, poza zwrotem kwoty kapitału kredytu i wynika to z sentencji wyroku.
Wyrokiem z dnia 15.06.2022 r., Sąd Okręgowy w Bielsku – Białej (SSO Artur Filas), w sprawie o sygn. akt I C 273/21 ustalił, że:
1. umowa kredytu indeksowanego do CHF zawarta z Bankiem Millennium S.A., jest NIEWAŻNA,
2. pomiędzy pozwanym a powodem NIE ISTNIEJE stosunek prawny na podstawie którego:
– powód jest zobowiązany do świadczeń na rzecz pozwanego ponad zwrot świadczenia otrzymanego od pozwanego,
– pozwany jest uprawniony do wynagrodzenia za korzystanie przez powoda ze środków pieniężnych, udostępnionych przez pozwanego;
3. zasądził od banku na rzecz Klienta Kancelarii zwrot wpłaconych bankowi środków, jako nienależnych.
Istotne w sprawie jest to, że Sąd dostrzegł potrzebę udzielenia KOMPLEKSOWEJ OCHRONY na rzecz Klienta Kancelarii i uwzględnił powództwo ustalające w zakresie w jakim zostało ono rozszerzone w listopadzie 2021 r., gdy Kancelaria powzięła wiedzę o składanych przez banki pozwach o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału i zwrot kapitału. Warto wskazać, że w tej sprawie bank co prawda nie wystąpił z pozwem wobec kredytobiorców, ale zostało wykazane przez Kancelarię, że bank pozywa innych kredytobiorców, a także informuje o takich zamiarach w przestrzeni publicznej. W związku z tym wykazywano, że istnieje realne ryzyko złożenia takiego pozwu również wobec tych konkretnych kredytobiorców. Zachodziła zatem potrzeba kompleksowego rozstrzygnięcia kwestii, jakie wiążą się nieważnością umowy kredytu, w szczególności co do zakresu rozliczeń stron i ich tytułu, a także potencjalnych roszczeń banku (niezależnie od braku podstaw prawnych do ich konstruowania przez banki). W efekcie, wyrok eliminuje niepewność co do istnienia innego stosunku prawnego, będącego źródłem innych świadczeń stron, aniżeli zwrot rzeczywiście dokonanych nienależnie świadczeń pieniężnych w wykonaniu nieważnej umowy. Jednym słowem, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego z 1964 r., strony mają sobie zwrócić to, co sobie świadczyły i NIC WIĘCEJ, a bankowi NIE NALEŻY SIĘ ŻADNE WYNAGRODZENIE.
Tym samym, wyrok stanowi wyraz wypełnienia celów Dyrektywy 93/13 i usuwa niepewność po stronie kredytobiorców co do zakresu rozliczeń z bankiem wskutek ustalenia nieważności umowy kredytu.
Co wymaga zauważenia, nadal wyrok jest odosobniony (pomimo, że w takiej formule uzyskany przez Kancelarię po raz drugi w przeciągu tygodnia – po wyroku SO Poznań z 7.06.2022 r., też ws. Bank Millennium), gdyż sądy co do zasady nie dostrzegają potrzeby udzielenia takiej ochrony w sytuacji, gdy bank jeszcze nie pozwał kredytobiorców i oddalają powództwo w tym szerszym zakresie, ustalając oczywiście nieważność umowy.
Pozew został wniesiony w lutym 2021 r.
W sprawie odbyły się trzy rozprawy.
Wyrok jest PRAWOMOCNY w zakresie ustalenia nieważności Umowy i zasądzenia.
Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14.02.2024 r. (sygn. I ACa 1852/22) wyrok Sądu I instancji został zmieniony w ten sposób, że oddalono tzw. szerokie ustalenie, iż pomiędzy pozwanym a powodem nie istnieje stosunek prawny na podstawie którego: powód jest zobowiązany do świadczeń na rzecz pozwanego ponad zwrot świadczenia otrzymanego od pozwanego, pozwany jest uprawniony do wynagrodzenia za korzystanie przez powoda ze środków pieniężnych, udostępnionych przez pozwanego.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
Wykreślenie hipoteki bez czekania na łaskę banku - wykonanie wyroku ustalającego nieważność umowy zawartej z mBank (postanowienie SR Wrocław).
Nieważność umowy kredytu na mocy prawomocnego wyroku ustalającego, a wykreślenie hipoteki bez czekania na łaskę banku, a także bez wszczynania dodatkowych postępowań sądowych.
Kancelaria od początku prowadzenia sporów „frankowych” przyjęła założenie o konieczności uzyskania wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu w sentencji wyroku. Z prostej przyczyny – unieważnienie umowy kredytu w sądzie to tylko część drogi uwolnienia się od toksycznego produktu sprzedanego przez bank. W ślad za tym, powinna zostać wykreślona hipoteka, a także powinno dojść do zakończenia wszelkich spraw z bankiem na tle nieważnej umowy. Z tym jednak bywa różnie. Niektóre banki są skłonne dostosować się do wyroku i wydają zgodę na wykreślenie hipoteki, ale są i takie, którym wydaje się, że mogą dalej wodzić za nos byłego kredytobiorcę. Pomijając aspekty moralno – etyczne, a także wizerunkowe – bankom tylko się wydaje, że mogą grać na czas i utrudniać wykreślenie hipoteki.
Przede wszystkim, taki wyrok ustalający rozstrzyga wszelkie kwestie związane z umową kredytu, zarówno wstecz, jak i na przyszłość. Co więcej, wyrok ustalający wiąże inne sądy, w tym sąd wieczystoksięgowy. Pozwala to uniknąć wszczynania dodatkowych postępowań sądowych, np. o uzgodnienie treści księgi wieczystej.
W przypadku ustalenia nieważności umowy kredytu, hipoteka „upada” i podlega wykreśleniu z księgi wieczystej. Ma to na celu doprowadzenie treści księgi wieczystej do stanu zgodnego z rzeczywistym stanem prawnym.
Hipoteka nie stanowi bowiem samodzielnego bytu prawnego, a jej wpisanie do księgi wieczystej następuje w oparciu o oświadczenie banku złożone w związku z zawartą umową kredytu, jako zabezpieczenie spłaty kredytu. Hipoteka ma zatem charakter akcesoryjny i może istnieć dotąd, dopóki istnieje stosunek prawny (tu: umowa kredytu). Nieważność umowy kredytu jest równoznaczne z nieistnieniem hipoteki.
Zatem, aby nie zdawać się na „dobrą wolę” banków, po uzyskaniu prawomocnego wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu, Kancelaria przygotowuje wniosek o wykreślenie hipoteki. Podstawą wniosku jest uprzednio uzyskany z sądu odpis wyroku z tzw. wzmianką o prawomocności w zakresie ustalenia nieważności umowy kredytu.
Sąd wieczystoksięgowy jest związany treścią wyroku ustalającego i powinien wykreślić hipotekę.
Tak ostatnio postąpił sąd wieczystoksięgowy we Wrocławiu i wykreślił hipotekę.
W tym konkretnym przypadku, bank zignorował pisemne żądania wydania zgody na wykreślenie hipoteki (listu mazalnego), być może dlatego, że wniósł skargę kasacyjną, a może miał bardziej wyszukane powody – nie znamy ich, ponieważ bank nie odniósł się do żądań.
We wniosku o wpis w księdze wieczystej wskazane zostało, że skoro umowa kredytu jest nieważna i wynika to z prawomocnego wyroku, to hipoteka również nie istnieje, ponieważ zabezpiecza nieważną umowę. W konsekwencji, celem doprowadzenia treści księgi wieczystej do stanu zgodnego z rzeczywistym stanem prawnym, hipoteka winna ulec wykreśleniu.
Pomimo, że koncept wykreślania hipoteki w oparciu o wyrok ustalający nieważność w sentencji pojawił się w Kancelarii wiele lat temu, dopiero niedawno pojawiła się w tym przedmiocie uchwała Sądu Najwyższego z 8 września 2021 r. (sygn. akt III CZP 28/21). Sąd Najwyższy stwierdził w niej, że: „domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, także w odniesieniu do wpisu hipoteki, może zostać wzruszone – jako przesłanka rozstrzygnięcia – w innej sprawie cywilnej niż sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 tej ustawy)”.
Natomiast w sytuacji, gdy ustalenie nieważności umowy kredytu ma jedynie charakter przesłankowy (nieważność umowy nie wynika z sentencji wyroku, a tylko z jego uzasadnienia), to wtedy – o ile bank nie wyrazi zgody na wykreślenie hipoteki – kredytobiorca prawdopodobnie będzie musiał wszcząć dodatkowe postępowanie sądowe.
