Wygrana Klientów Kancelarii przed Sądem Najwyższym w sprawie przeciwko Santander Bank Polska (umowa kredytu EKSTRALOKUM z listopada 2007 r.) - postanowienie SN z 11.06.2024 r.
11.06.2024 r. w sprawie I CSK 2061/23 – Sąd Najwyższy odmawia przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Santander Bank Polska.
Wyrok jest ostateczny.
Umowa kredytu zawarta z d. Kredyt Bankiem – ostatecznie nieważna:
(1) Wyrok Sądu I instancji – 23.12.2020 r. (I C 83/20), wydany wskutek pozwu złożonego w lutym 2020 r.
(2) Wyrok Sądu II instancji – 11.01.2023 r. (I ACa 453/21), wydany wskutek apelacji banku, która została oddalona w całości.
(3) Wykreślenie hipoteki już nastąpiło w oparciu o wyrok ustalający i przygotowany przez Kancelarię wniosek.
(4) Wskutek czynności podjętych przez Kancelarię po uzyskaniu wyroku sądu II instancji – proces rozliczania z bankiem wzajemnych nienależnych świadczeń został zakończony, a kredyt zniknął z rachunku bankowego i uległ wyksięgowaniu z systemu banku.
(5) Wpis w BIK został usunięty.
Sprawę prowadzili:
Agnieszka Osowiecka – Wasiak, radca prawny
Michał Przybylak, radca prawny
Przegrana Santander Consumer Bank - oddalenie pozwu o waloryzację kapitału kredytu - wyrok SO Wrocław z 10.06.2024 r.
Wyrokiem z dnia 10.06.2024 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SSR del. Adrian Paluch), w sprawie o sygn. akt XII C 410/24 oddalił pozew Santander Consumer Bank o zapłatę waloryzacji kapitału kredytu oraz obciążył bank kosztami procesu.
Sprawa wynikła na tle prawomocnego wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu. Po rozliczeniu kapitału kredytu w drodze potrącenia, bank odmówił zwrotu nadwyżki na rzecz Klienta Kancelarii, co skutkowało złożeniem do Sądu Rejonowego pozwu o zapłatę w postępowaniu uproszczonym. Po wydaniu nakazu zapłaty, bank w ramach sprzeciwu wniósł pozew wzajemny (niedopuszczalny w tym trybie, sic!). W efekcie, powództwo wzajemne banku zostało wyłączone do osobnego postępowania i przekazane do Sądu Okręgowego z uwagi na kwotę roszczenia.
Bank podtrzymywał pozew o waloryzację pomimo jednoznacznych orzeczeń TSUE i uchwały Sądu Najwyższego.
Po przeprowadzeniu jednej rozprawy, Sąd oddalił pozew banku.
Bank złożył pozew wzajemny we wrześniu 2023 r.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Michał Przybylak
aplikant radcowski Adam Pelczar
CERTYFIKAT - Kredyty i ugody frankowe w praktyce - z uwzględnieniem najnowszego orzecznictwa TSUE oraz SN
W związku z odbytym szkoleniem Beck Akademia przeprowadzonym przez dr. Łukasza Węgrzynowskiego, r.pr. Agnieszka Osowiecka – Wasiak uzyskała certyfikat ukończenia szkolenia pn. „Kredyty i ugody frankowe w praktyce – z uwzględnieniem najnowszego orzecznictwa TSUE oraz SN”.
W szkoleniu brał udział również zespół Kancelarii.
W ramach szkolenia przedstawiony został aktualny „stan gry frankowej” w orzecznictwie Sądu Najwyższego, omówiono konsekwencje dla praktyki wynikające ze stanowiska prezentowanego przez Sąd Najwyższy, w tym na tle uchwały III CZP 25/22.
Szkolenie pozwoliło poszerzyć i ugruntować posiadaną wiedzę, dzięki czemu możemy świadczyć dla Klientów Kancelarii najwyższej jakości pomoc prawną.
Wykreślenie hipoteki - wykonanie ugody sądowej dot. umowy kredytu Banku Millennium (postanowienie Sądu Rejonowego w Oleśnicy)
Wykreślenie hipoteki zabezpieczającej umowę kredytu zawartą w 2007 r. z Bankiem Millennium.
Wydanie zgody na wykreślenie hipoteki było efektem zawarcia w toku sporu sądowego ugody sądowej, korzystnej finansowo dla Klientów Kancelarii.
Jednym z warunków ugody sądowej było wydanie w terminie 30 dni kwitu mazalnego. Ugoda została zawarta przed Sądem w dniu 5.04.2024 r.
Sąd Rejonowy w Oleśnicy w dniu 22.05.2024 r. uwzględnił wniosek przygotowany przez Kancelarię i wykreślił z księgi wieczystej nieruchomości hipotekę zabezpieczającą nieważny kredyt „frankowy”.
Wykreślenie hipoteki - wykonanie wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu Banku Millennium (postanowienie Sądu Rejonowego w Cieszynie)
Wykreślenie hipoteki zabezpieczającej umowę kredytu zawartą w lipcu 2007 r. z Bankiem Millennium, której nieważność została prawomocnie ustalona przez SO Bielsko – Biała.
Tak wygląda wykonanie wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu.
Sąd Rejonowy w Cieszynie w dniu 24.05.2024 r. uwzględnił wniosek przygotowany przez Kancelarię i wykreślił z księgi wieczystej nieruchomości hipotekę zabezpieczającą nieważny kredyt „frankowy”.
Wykreślenie nastąpiło w oparciu o wyrok ustalający, gdyż bank pomimo wezwania, zwlekał z wydaniem zgody – kwitu mazalnego.
W ten sposób, po uzyskaniu prawomocnego wyroku ustalającego nieważność umowy kredytu, kończy się kolejny etap sporu z bankiem.
Wyrok I instancji (SO Bielsko – Biała) zapadł 15.06.2022 r.
Wyrok II instancji (SA Katowice) zapadł 14.02.2024 r.
Czy po rozwodzie można samodzielnie pozwać bank i uzyskać nieważność umowy kredytu?
Zdolność do wytoczenia powództwa i występowania w charakterze powoda w procesie cywilnym określa się jako legitymacja procesowa czynna. Zagadnienie, która wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19.10.2023 r. (III CZP 12/23) i potwierdził to także w niedawnym postanowieniu z dnia 22.05.2024 r. (I CSK 1496/23), dotyczyło tego, czy w przypadku zaciągnięcia kredytu przez więcej niż jedną osobę (np. przez małżonków), już tylko jednej z nich przysługuje samodzielna legitymacja czynna w żądaniu ustalenia przez sąd, że umowa kredytu nie istnieje. Problem w praktyce dotykał najczęściej rozwiedzionych małżonków, którzy nie mogli dojść do porozumienia co do pozwania banku.
Sąd Najwyższy wskazał, że nie ma podstaw do uznania, iż kredytobiorca dochodzący przeciwko bankowi ustalenia nieważności umowy kredytu frankowego musi działać wyłącznie wspólnie z innymi kredytobiorcami pod rygorem oddalenia jego powództwa z powodu niepełnej legitymacji procesowej czynnej. Kredyt został wprawdzie udzielony obojgu małżonkom, ale nie oznacza to, że jest to stosunek prawny, który może istnieć jedynie wobec wszystkich kredytobiorców jednocześnie i tylko w tym samym rozmiarze.
Wyjaśniono, że umowa kredytu jest stosunkiem zobowiązaniowym o charakterze pieniężnym, a skoro tak to przedmiot świadczenia w tym stosunku (pieniądze) jest podzielny. Poza tym podkreślono, że przesłanki nieważności umowy kredytu mogą być różnie oceniane w stosunku do kredytobiorców, z których jeden może być przykładowo konsumentem, a drugi nie.
Poza tym, według Sądu Najwyższego wymaganie uczestnictwa po stronie powodowej wszystkich kredytobiorców (współuczestnictwo konieczne), w sprawie o ustalenie nieważności umowy kredytu, naruszałoby prawo do sądu zainteresowanego kredytobiorcy, uzależniając dopuszczalność i możliwość poszukiwania przez niego ochrony prawnej od stanowiska innej osoby, na które nie ma on wpływu. Słusznie odwołano się także do zasady dyspozycyjności w prawie cywilnym, która chroni wolność decyzji każdego podmiotu prawa cywilnego co do tego, czy zamierza dochodzić swych praw. Sąd Najwyższy wskazał tu wprost, iż „nikogo nie można zmusić do "bycia powodem" w jakiejkolwiek sprawie”.
Jeśli więc jeden z kredytobiorców nie zamierza kwestionować umowy przed sądem, wytoczone przez innego kredytobiorcę powództwo o ustalenie nie będzie miało wpływu na stosunki z bankiem tego pierwszego. Wyrok ustalający nieważność umowy będzie skuteczny jedynie w stosunku do stron, które brały udział w postępowaniu sądowym.
Odrębną kwestią w omawianej sytuacji jest obowiązek udowodnienia przez powoda wysokości przysługującego mu roszczenia o zapłatę, w związku z nieważnością umowy. Musi on bowiem wykazać, ile konkretnie środków przekazał bankowi oraz, że to jemu samodzielnie należy się zwrot tych pieniędzy w żądanej wysokości. Z reguły bowiem, jeśli jest kilku kredytobiorców, spłacają oni kredyt w częściach.
Komentarz Kancelarii - znaczenie postanowienia TSUE z 8.05.2024 r. C-424/22, na gruncie prawa zatrzymania i przysługujących kredytobiorcom odsetek za czas trwania sporu.
TSUE ponownie rozstrzygnął w kwestii zarzutu zatrzymania po który sięgają banki w celu "zminimalizowania" swoich strat.
Korzystny dla kredytobiorców frankowych wyrok w sprawie C-424/22 zapadł w dniu 8.05.2024 r. i jest kontynuacją stanowiska zaprezentowanego przez TSUE w wyroku z 14.12.2023 r. (C-28/22).
TSUE odniósł się do pytania zadanego na gruncie propozycją kredytobiorców chcących rozliczyć się z bankiem w oparciu o teorię dwóch kondykcji (zakłada, że obie strony dysponują dwoma oddzielnymi roszczeniami). Natomiast bank nie godził się na to, więc podniósł zarzut zatrzymania.
TSUE jednoznacznie potępił praktykę stosowania prawa zatrzymania środków pieniężnych w sporach pomiędzy kredytobiorcami a bankami, jako niezgodną z dyrektywą 93/13. TSUE stwierdził, że dyrektywa 93/13 stanowi przeszkodę dla banków w stosowaniu prawa zatrzymania, gdy umowa kredytowa jest nieważna z powodu zawarcia w niej nieuczciwych warunków. Wyraźnie zatem, położony został kres korzystaniu przez banki z prawa zatrzymania, jako formy obrony przed wykonaniem wyroku zasądzającego nienależne świadczenia na rzecz konsumenta. W rezultacie konsument nie może być zobligowany do zwrotu całej otrzymanej od banku kwoty przed otrzymaniem zwrotu nienależnie pobranych środków przez bank.
Czym jest zarzut zatrzymania? W przypadku zarzutu zatrzymania, strona zobowiązana do zapłaty ma możliwość wstrzymania świadczenia do momentu, gdy strona przeciwna zaoferuje zwrot środków lub zabezpieczy roszczenie o ich zwrot. W sprawach frankowych banki wykorzystują to narzędzie prawne, aby uniknąć pełnego zwrotu zasądzonych kwot. Uznanie zarzutu zatrzymania w istocie komplikuje sprawę, sprawiając, że kredytobiorca nie ma możliwości otrzymania pełnej kwoty odsetek za opóźnienie, ponieważ ich naliczanie jest również zatrzymywane w chwili uznania zarzutu.
Jakie są więc realne skutki orzeczenia TSUE dla kredytobiorców?
Przede wszystkim, banki utraciły możliwość blokowania konsumentom dostępu do ustawowych odsetek za opóźnienie, w związku z czym każda przewlekłość postępowania doprowadzi do zwiększenia korzyści kredytobiorców z późniejszego wyroku unieważniającego jego umowę kredytu. Zmiana ta znacząco rozszerza zakres korzyści dla kredytobiorców.
Stanowisko TSUE w pełni pokrywa się z argumentacją zespołu Kancelarii przedstawianą dotychczas w sporach frankowych prowadzonych na rzecz Klientów Kancelarii.
Kolejne orzeczenia TSUE bezsprzecznie wzmacniają pozycję procesową kredytobiorców w sporach z bankami.
Wygrana Klientów Kancelarii przed Sądem Najwyższym w sprawie przeciwko Santander Bank Polska (umowa kredytu EKSTRALOKUM z października 2008 r.) - postanowienie SN z 10.05.2024 r.
10.05.2024 r. w sprawie I CSK 2960/23 – Sąd Najwyższy odmawia przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Santander Bank Polska.
Wyrok jest ostateczny.
Umowa kredytu zawarta z d. Kredyt Bankiem – ostatecznie nieważna:
(1) Wyrok Sądu I instancji – 8.07.2022 r. (I C 20/22), wydany wskutek pozwu złożonego w styczniu 2022 r.
(2) Wyrok uzupełniający Sądu I instancji – 2.11.2022 r. (I C 20/22).
(3) Wyrok Sądu II instancji – 23.03.2023 r. (II Ca 13/23), wydany wskutek apelacji banku, która została oddalona w całości (nie uwzględniono zarzutu zatrzymania).
(4) Wykreślenie hipoteki już nastąpiło w oparciu o wyrok ustalający i przygotowany przez Kancelarię wniosek.
(5) Wskutek czynności podjętych przez Kancelarię po uzyskaniu wyroku sądu II instancji – proces rozliczania z bankiem wzajemnych nienależnych świadczeń został zakończony, a kredyt zniknął z rachunku bankowego i uległ wyksięgowaniu z systemu banku.
(6) Wpis w BIK został usunięty.
Sprawę prowadzili:
Agnieszka Osowiecka – Wasiak, radca prawny
Michał Przybylak, radca prawny
Komentarz Kancelarii - postanowienie TSUE z 3.05.2024 r. C‑348/23 (odbieranie oświadczeń od kredytobiorców nie wpływa na wymagalność roszczeń i naliczanie odsetek).
We wcześniejszym wpisie z grudnia 2023 r. („Komentarz Kancelarii - Wyrok TSUE z 7.12.2023 r. C-140/22 a odbieranie przez sądy oświadczeń od konsumentów o świadomości skutków nieważności umowy na tle daty naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie”) informowaliśmy Państwa o korzystnym orzeczeniu TSUE, w którym to zanegowano konieczność składania sformalizowanych oświadczeń o wyrażeniu zgody na stwierdzenie nieważności Umowy.
Tożsame stanowisko podtrzymał TSUE w postanowieniu z dnia 3.05.2024 r. C‑348/23, w którym wskazał, iż art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że w kontekście stwierdzenia nieważności w całości zawartej z konsumentem przez instytucję bankową umowy kredytu na zakup nieruchomości ze względu na to, że umowa ta zawiera nieuczciwy warunek, bez którego nie może ona dalej obowiązywać, stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą skutki prawne wiążące się ze stwierdzeniem nieważności owej umowy w całości są uzależnione od spełnienia przez tego konsumenta warunku zawieszającego, by ów konsument przed sądem krajowym złożył oświadczenie, w drodze którego wskaże, po pierwsze, że nie wyraża zgody na utrzymanie w mocy tego warunku, po drugie, że jest świadomy, z jednej strony, iż nieważność wspomnianego warunku pociąga za sobą stwierdzenie nieważności umowy kredytu na zakup nieruchomości, a z drugiej strony – skutków tego stwierdzenia nieważności, oraz po trzecie, że wyraża zgodę na stwierdzenie nieważności tej umowy.
TSUE rozpatrując pytanie prejudycjalne wskazał, iż odpowiedź na zadane przez sąd odsyłający wynika z wcześniejszego wyroku z 7.12.2023 r. C-140/22, podtrzymując w całości dotychczasowe stanowisko.
Wobec powyższego, tytułem podsumowania wskazać należy ponownie, iż wymagalność roszczenia konsumenta i data naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie, nie jest zależna od złożenia przez konsumenta oświadczenia o wyrażeniu zgody na stwierdzenie nieważności umowy.
CZARNY CZWARTEK dla banków - Uchwała Sądu Najwyższego z 25.04.2024 r. w sprawie III CZP 25/22 (wcześniej III CZP 11/21).
Frankowicze swój mieli 15.01.2015 r.Równowaga stron wymaga, aby każdy miał swój czarny czwartek.Po ponad 3 latach, Sąd Najwyższy podjął WIELKĄ UCHWAŁĘ udzielając odpowiedzi na pytania skierowane w styczniu 2021 r.:
5. Żadnej ze stron nieważnej umowy kredytu nie przysługuje wynagrodzenie za korzystanie ze środków pieniężnych.
Wbrew obawom, uchwała nie stanowi wyłomu, ani rewolucji.
Uchwała jest zbieżna z orzecznictwem TSUE.
Jednym słowem – jest dobrze !