Komentarz Kancelarii - znaczenie postanowienia TSUE z 8.05.2024 r. C-424/22, na gruncie prawa zatrzymania i przysługujących kredytobiorcom odsetek za czas trwania sporu.
TSUE ponownie rozstrzygnął w kwestii zarzutu zatrzymania po który sięgają banki w celu "zminimalizowania" swoich strat.
Korzystny dla kredytobiorców frankowych wyrok w sprawie C-424/22 zapadł w dniu 8.05.2024 r. i jest kontynuacją stanowiska zaprezentowanego przez TSUE w wyroku z 14.12.2023 r. (C-28/22).
TSUE odniósł się do pytania zadanego na gruncie propozycją kredytobiorców chcących rozliczyć się z bankiem w oparciu o teorię dwóch kondykcji (zakłada, że obie strony dysponują dwoma oddzielnymi roszczeniami). Natomiast bank nie godził się na to, więc podniósł zarzut zatrzymania.
TSUE jednoznacznie potępił praktykę stosowania prawa zatrzymania środków pieniężnych w sporach pomiędzy kredytobiorcami a bankami, jako niezgodną z dyrektywą 93/13. TSUE stwierdził, że dyrektywa 93/13 stanowi przeszkodę dla banków w stosowaniu prawa zatrzymania, gdy umowa kredytowa jest nieważna z powodu zawarcia w niej nieuczciwych warunków. Wyraźnie zatem, położony został kres korzystaniu przez banki z prawa zatrzymania, jako formy obrony przed wykonaniem wyroku zasądzającego nienależne świadczenia na rzecz konsumenta. W rezultacie konsument nie może być zobligowany do zwrotu całej otrzymanej od banku kwoty przed otrzymaniem zwrotu nienależnie pobranych środków przez bank.
Czym jest zarzut zatrzymania? W przypadku zarzutu zatrzymania, strona zobowiązana do zapłaty ma możliwość wstrzymania świadczenia do momentu, gdy strona przeciwna zaoferuje zwrot środków lub zabezpieczy roszczenie o ich zwrot. W sprawach frankowych banki wykorzystują to narzędzie prawne, aby uniknąć pełnego zwrotu zasądzonych kwot. Uznanie zarzutu zatrzymania w istocie komplikuje sprawę, sprawiając, że kredytobiorca nie ma możliwości otrzymania pełnej kwoty odsetek za opóźnienie, ponieważ ich naliczanie jest również zatrzymywane w chwili uznania zarzutu.
Jakie są więc realne skutki orzeczenia TSUE dla kredytobiorców?
Przede wszystkim, banki utraciły możliwość blokowania konsumentom dostępu do ustawowych odsetek za opóźnienie, w związku z czym każda przewlekłość postępowania doprowadzi do zwiększenia korzyści kredytobiorców z późniejszego wyroku unieważniającego jego umowę kredytu. Zmiana ta znacząco rozszerza zakres korzyści dla kredytobiorców.
Stanowisko TSUE w pełni pokrywa się z argumentacją zespołu Kancelarii przedstawianą dotychczas w sporach frankowych prowadzonych na rzecz Klientów Kancelarii.
Kolejne orzeczenia TSUE bezsprzecznie wzmacniają pozycję procesową kredytobiorców w sporach z bankami.
Wygrana Klientów Kancelarii przed Sądem Najwyższym w sprawie przeciwko Santander Bank Polska (umowa kredytu EKSTRALOKUM z października 2008 r.) - postanowienie SN z 10.05.2024 r.
10.05.2024 r. w sprawie I CSK 2960/23 – Sąd Najwyższy odmawia przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Santander Bank Polska.
Wyrok jest ostateczny.
Umowa kredytu zawarta z d. Kredyt Bankiem – ostatecznie nieważna:
(1) Wyrok Sądu I instancji – 8.07.2022 r. (I C 20/22), wydany wskutek pozwu złożonego w styczniu 2022 r.
(2) Wyrok uzupełniający Sądu I instancji – 2.11.2022 r. (I C 20/22).
(3) Wyrok Sądu II instancji – 23.03.2023 r. (II Ca 13/23), wydany wskutek apelacji banku, która została oddalona w całości (nie uwzględniono zarzutu zatrzymania).
(4) Wykreślenie hipoteki już nastąpiło w oparciu o wyrok ustalający i przygotowany przez Kancelarię wniosek.
(5) Wskutek czynności podjętych przez Kancelarię po uzyskaniu wyroku sądu II instancji – proces rozliczania z bankiem wzajemnych nienależnych świadczeń został zakończony, a kredyt zniknął z rachunku bankowego i uległ wyksięgowaniu z systemu banku.
(6) Wpis w BIK został usunięty.
Sprawę prowadzili:
Agnieszka Osowiecka – Wasiak, radca prawny
Michał Przybylak, radca prawny
Nieważność umowy kredytu Własny Kąt Hipoteczny z listopada 2007 r. zawartej z PKO BP - wyrok SO Świdnica z 30.04.2024 r.
Wyrokiem z dnia 30.04.2024 r., Sąd Okręgowy w Świdnicy (SSO Maja Sawicz), w sprawie o sygn. akt I C 326/21 ustalił nieważność umowy kredytu denominowanego Własny Kąt Hipoteczny. Nadto, Sąd zasądził dochodzone kwoty wraz z odsetkami od dnia doręczenia pozwu bankowi. Bank został w całości obciążony kosztami procesu.
W ramach ustnego uzasadnienia, Sąd wskazał na dowolność banku w kształtowaniu świadczeń stron, nieuczciwość klauzuli walutowej, a także brak informacji o ryzyku walutowym.
Wyrok jest nieprawomocny.
Pozew został wniesiony w lutym 2021 r., a w sprawie odbyły się trzy rozprawy.
Na czas trwania postępowania wpłynęło przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, a także próby „negocjowania” propozycji ugodowej banku, która okazała się być nienegocjowalna.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
Nieistnienie umowy kredytu z września 2008 r. zawartej z Bankiem Millennium - wyrok SO Zielona Góra z 30.04.2024 r.
Wyrokiem z dnia 30.04.2024 r. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze (SSR del. Aneta Felka – Duszczak), wydanym w sprawie o sygn. akt I C 735/23, ustalił nieistnienie umowy kredytu indeksowanego do CHF zawartej z Bankiem Millennium (z powodu jej nieważności) oraz zasądził od banku na rzecz Klientów Kancelarii zwrot wpłaconych bankowi środków, jako nienależnych wraz z odsetkami od dnia wezwania. Zasądzona kwota stanowi nadwyżkę po potrąceniu kapitału kredytu dokonanym przed złożeniem pozwu. Bank został obciążony kosztami procesu.
W ramach ustnego uzasadnienia, Sąd wskazał na zasadność wszystkich zarzutów i argumentacji prawnej przedstawionej w ramach pozwu i dalszych pism procesowych. Nadto, o nieważności umowy przesądziła abuzywność klauzuli walutowej oraz zastrzeżenie przez bank prawa do jednostronnego ustalania świadczeń.
Pozew został wniesiony w lipcu 2023 r., a w sprawie odbyły się trzy rozprawy oraz przeprowadzony został dowód z przesłuchania świadka zawnioskowanego przez bank.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
Wygrana Klientów Kancelarii przed Sądem Najwyższym w sprawie przeciwko Santander Bank Polska (umowa kredytu EKSTRALOKUM z lipca 2008 r.) - postanowienie SN z 24.04.2024 r.
24.04.2024 r. w sprawie I CSK 2387/23 – Sąd Najwyższy odmawia przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Santander Bank Polska.
Wyrok jest ostateczny.
Umowa kredytu zawarta z d. Kredyt Bankiem – ostatecznie nieważna:
(1) Wyrok Sądu I instancji – 3.12.2021 r. (I C 265/21), wydany wskutek pozwu złożonego w kwietniu 2021 r.
(2) Wyrok Sądu II instancji – 7.02.2022 r. (I ACa 864/22), wydany wskutek apelacji banku, która została oddalona w zakresie ustalenia nieważności umowy kredytu (uwzględniono zarzut zatrzymania).
(3) Wykreślenie hipoteki już nastąpiło w oparciu o wyrok ustalający i przygotowany przez Kancelarię wniosek.
(4) Wskutek czynności podjętych przez Kancelarię po uzyskaniu wyroku sądu II instancji – proces rozliczania z bankiem wzajemnych nienależnych świadczeń został zakończony, a kredyt zniknął z rachunku bankowego i uległ wyksięgowaniu z systemu banku.
(5) Wpis w BIK został usunięty.
Sprawę prowadzili:
Agnieszka Osowiecka – Wasiak, radca prawny
Michał Przybylak, radca prawny
Nieważność umowy kredytu z kwietnia 2006 r. dawnego GE Money Bank (aktualnie Bank BPH) - wyrok SO Wrocław z 24.04.2024 r.
Wyrokiem z dnia 24.04.2024 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SSR del. Magdalena Rzeszutek – Jaworska), w sprawie o sygn. akt XII C 1877/23 ustalił nieistnienie z uwagi na nieważność umowy kredytu indeksowanego zawartej w kwietniu 2006 r.
Nadto, Sąd zasądził dochodzoną pozwem kwotę wraz z odsetkami od dnia wezwania, która stanowiła nadwyżkę pozostałą po dokonanym potrąceniu kapitału kredytu.
Bank został obciążony kosztami procesu.
Sąd oddalił wnioski dowodowe o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego oraz z zeznań świadka banku, co korzystnie wpłynęło na czas trwania postępowania.
Nieważność umowy Sąd uzasadnił abuzywnością tabeli kursowej, brakiem możliwości jej podzielenia (kurs średni NBP + / – marża), a także brakiem informacji o ryzyku walutowym.
Pozew został wniesiony w październiku 2023 r., a w sprawie odbyła się jedna rozprawa. W czasie trwania sporu zmarł jeden z kredytobiorców, co skutkowało wstąpieniem do sporu spadkobierców.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
Nieważność umowy kredytu z czerwca 2005 r. dawnego GE Money Bank (aktualnie Bank BPH) - wyrok SO Wrocław z 11.04.2024 r.
Wyrokiem z dnia 11.04.2024 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SSO Anna Stawikowska), w sprawie o sygn. akt XII C 1638/21 ustalił nieważność umowy kredytu indeksowanego zawartej w czerwcu 2005 r.
Nadto, Sąd zasądził dochodzone pozwem kwoty wraz z odsetkami od dnia doręczenia pozwu. Sąd nie uwzględnił podniesionego przez bank zarzutu zatrzymania.
Pozew został wniesiony w grudniu 2021 r., a w sprawie odbyła się jedna rozprawa.
Na czas trwania postępowania wpłynęła rozbudowana linia obrony banku.
Wyrok zapadł na posiedzeniu niejawnym po odebraniu pisemnych stanowisk końcowych.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
Dwie pieczenie na jednym ogniu ! Nieważność umowy kredytu z października 2008 r. dawnego BGŻ (aktualnie BNP Paribas BP) oraz oddalenie pozwu banku - wyrok SO Jelenia Góra z 18.04.2024 r.
Sprawa z tych wyjątkowych, a spór z bankiem zaczął się w grudniu 2019 r.
Dodatkowo, w grudniu 2022 r. bank złożył pozew przeciwko kredytobiorcom, a wśród pozwanych znalazły się małoletnie dzieci z uwagi na śmierć jednego z kredytobiorców.
Ale, po ponad 4 latach – mamy jednak rozstrzygnięte (nieprawocnie) dwie sprawy: pozew kredytobiorców i pozew banku.
W sprawie dotychczas zapadło już pięć orzeczeń:
- Wyrokiem z dnia 27.09.2021 r. Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze (SSO Agnieszka Wiercińska – Bałaga) w sprawie o sygn. I C 1712/19 oddalił pozew i zasądził na rzecz banku koszty procesu.
Jeden z kredytobiorców zmarł i Sąd zamiast zawiadomić wskazanych przez Kancelarię małoletnich spadkobierców, oddalił pozew.
W efekcie, złożona została apelacja.
- Wyrokiem z dnia 4.03.2022 r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu (SSA Paweł Pszczołowski) w sprawie o sygn. I ACa 1660/21 uwzględnił apelację wniesioną przez Kancelarię i uchylił wyrok Sądu I instancji.
Od tego wyroku, bank wniósł zażalenie do Sądu Najwyższego.
- Nadto, Sąd Rejonowy w Lubaniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich, postanowieniem z dnia 14.06.2023 r., sygn. III Nsm 242/23, udzielił zezwolenia dokonywanie czynności przekraczających zwykły zarząd w imieniu małoletnich, tj. działanie w sporach z bankiem.
- Postanowieniem z dnia 28.03.2023 r. Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. III CZ 211/22 oddalił zażalenie banku.
Sprawa wróciła do Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze.
W związku z pozwem banku, Sąd połączył sprawy do wspólnego rozpoznania.
- Wyrokiem z dnia 18.04.2024 r., Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze (SSO Agnieszka Wiercińska – Bałaga), w sprawie o sygn. akt I C 894/23, ustalił nieistnienie umowy kredytu z października 2008 r. zawartej z dawnym BGŻ (aktualnie BNP Paribas BP), a także oddalił powództwo o zapłatę oraz obciążył bank znacznymi kosztami procesu (z uwagi na to, że sprawa przeszła już nawet przez Sąd Najwyższy).
Oddalenie żądania zapłaty było konsekwencją obrony podjętej w sprawie z pozwu banku, w tym zarzutu potrącenia. Jednocześnie, skutkowało to oddaleniem pozwu banku w zakresie żądania zwrotu kapitału kredytu.
Nadto, Sąd umorzył postępowanie w zakresie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, z uwagi na cofnięcie pozwu przez bank. Pozwani zostali częściowo obciążeni kosztami procesu na rzecz banku.
Wskazać trzeba, że Kancelaria podniosła szereg zarzutów wskazujących na bezpodstawność powództwa o zapłatę wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, a także podniesiony został zarzut potrącenia wierzytelności banku o zwrot kapitału kredytu.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
Nieważność spłaconej umowy kredytu z grudnia 2007 r. dawnego Polbank (aktualnie Raiffeisen Bank International) - wyrok SO Wrocław z 19.04.2024 r.
Wyrokiem z dnia 19.04.2024 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu (SSO Marcin Śmigiel), w sprawie o sygn. akt I C 104/21, przesłankowo stwierdził, że umowa kredytu indeksowanego do CHF zawarta z dawnym Polbank (obecnie Raiffeisen Bank International AG w Wiedniu) jest NIEWAŻNA i zasądził od banku na rzecz Klienta Kancelarii dochodzone kwoty potwierdzone w opinii biegłego wraz z odsetkami od dnia doręczenia bankowi pozwu.
Sprawa dotyczy kredytu spłaconego przedterminowo w 2018 r., a zasądzona kwota stanowi nadwyżkę ponad wypłacony kapitał kredytu, z uwagi na potrącenie dokonane przed złożeniem pozwu.
Pozew został wniesiony w styczniu 2021 r.
W sprawie odbyły się dwie rozprawy oraz przeprowadzony został dowód z opinii biegłego, co wpłynęło na czas trwania sporu.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
PRAWOMOCNA nieważność umowy kredytu EKSTRALOKUM z października 2007 r. dawnego Kredyt Bank (aktualnie Santander Bank Polska) - wyrok SR Zielona Góra z 18.04.2024 r.
Wyrokiem z dnia 18.04.2024 r., Sąd Rejonowy w Zielonej Górze (SSR Kamila Wiemann), w sprawie o sygn. akt I C 1042/21 ustalił nieważność umowy kredytu EKSTRALOKUM indeksowanego do CHF zawartej w październiku 2007 r. z dawnym Kredyt Bank (aktualnie Santander Bank Polska). Nadto, Sąd zasądził dochodzone kwoty wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu.
Pozew został wniesiony we wrześniu 2021 r., a w sprawie odbyła się jedna rozprawa.
Wyrok jest PRAWOMOCNY.
Apelacja banku została w całości oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 12.09.2024 r., sygn. VI Ca 591/24.
Sprawę prowadzą:
radca prawny Agnieszka Osowiecka – Wasiak
radca prawny Michał Przybylak
